Si mund të ndikojnë raketat amerikane me rreze të gjatë në luftën e Ukrainës?

SHBA ka lejuar për herë të parë Ukrainën të përdorë raketa me rreze të gjatë për të goditur objektivat brenda Rusisë.

Administrata në largim e Bidenit i ka thënë Kievit se mund të përdorë raketa ATACMS të prodhuara nga SHBA për sulme të kufizuara brenda Rusisë, sipas CBS.

Washingtoni kishte refuzuar më parë të lejonte sulme të tilla sepse kishte frikë se ato do të përshkallëzonin luftën.

Ndryshimi i madh i politikës vjen dy muaj përpara se presidenti Joe Biden t’ia dorëzojë pushtetin Donald Trump, i cili është skeptik për ndihmën ushtarake të SHBA për Ukrainën.

Pse SHBA e ka lejuar Ukrainën të përdorë ATACMS brenda Rusisë?

Ukraina ka përdorur Sistemin Raketor Taktik të Ushtrisë, i njohur më shpesh si ATACMS, në objektivat ruse në territorin e pushtuar ukrainas për më shumë se një vit.

Ajo ka përdorur ATACMS për të goditur bazat ajrore në gadishullin e okupuar të Krimesë dhe pozicionet ushtarake në rajonin e Zaporizhzhia.

Por SHBA nuk e ka lejuar kurrë që Kievi të përdorë raketa me rreze të gjatë brenda Rusisë – deri më tani.

Raketat balistike Lockheed Martin janë disa nga më të fuqishmet e ofruara deri më tani në Ukrainë, të afta për të udhëtuar deri në 300 km (186 milje).

Ukraina kishte argumentuar se mos lejimi i përdorimit të armëve të tilla brenda Rusisë ishte si të kërkohej të luftonte me një dorë të lidhur pas shpine.

Ndryshimi i politikës thuhet se vjen si përgjigje ndaj vendosjes së fundit të trupave të Koresë së Veriut për të mbështetur Rusinë në rajonin kufitar Kursk, ku Ukraina ka pushtuar territorin që nga gushti.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ende nuk e ka konfirmuar këtë veprim. Por ai tha të dielën: “Sulmet nuk bëhen me fjalë… Raketat do të flasin vetë”.

Çfarë efekti do të kenë raketat?

Ukraina tani do të jetë në gjendje të godasë objektivat brenda Rusisë, me shumë gjasa fillimisht rreth rajonit të Kurskut, ku forcat ukrainase mbajnë mbi 1000 km katrorë territor.

Zyrtarët ukrainas dhe amerikanë presin një kundërsulm nga trupat ruse dhe koreano-veriore për të rimarrë territorin në Kursk.

Ukraina mund të përdorë ATACMS për t’u mbrojtur kundër sulmit, duke synuar pozicionet ruse duke përfshirë bazat ushtarake, infrastrukturën dhe ruajtjen e municioneve.

Furnizimi me raketa ndoshta nuk do të jetë i mjaftueshëm për të kthyer valën e luftës. Pajisjet ushtarake ruse, si avionët, tashmë janë zhvendosur në fusha ajrore më tej brenda Rusisë në pritje të një vendimi të tillë.

Por armët mund t’i japin Ukrainës një avantazh në një kohë kur trupat ruse kanë fituar terren në lindje të vendit dhe morali është i ulët.

“Unë nuk mendoj se do të jetë vendimtare”, tha një diplomat perëndimor në Kiev për BBC, duke kërkuar anonimitetin për shkak të ndjeshmërisë së çështjes.

“Megjithatë, është një vendim simbolik i vonuar për të ngritur aksionet dhe për të demonstruar mbështetje ushtarake për Ukrainën. Kjo mund të rrisë koston e luftës për Rusinë”.

Ka gjithashtu pyetje se sa municion do të sigurohet, tha Evelyn Farkas, e cila shërbeu si zëvendës ndihmës sekretare e mbrojtjes në administratën Obama.

“Pyetja është, natyrisht, sa raketa kanë ato? Kemi dëgjuar se Pentagoni ka paralajmëruar se nuk ka aq shumë nga këto raketa që mund t’i vënë në dispozicion Ukrainës”.

Farkas shtoi se ATACMS mund të ketë një “ndikim pozitiv psikologjik” në Ukrainë nëse ato përdoren për të goditur objektiva si Ura e Kerçit, e cila lidh Krimenë me Rusinë kontinentale.

Autorizimi i SHBA-ve do të ketë gjithashtu një efekt të mëtejshëm: duke i mundësuar Mbretërisë së Bashkuar dhe Francës t’i japin Ukrainës lejen për të përdorur raketat “Storm Shadow” brenda Rusisë.

Storm Shadow është një raketë lundrimi me rreze të gjatë franko-britanike me aftësi të ngjashme me ATACMS amerikane.

A mund të çojë në përshkallëzim të luftës?

Administrata Biden kishte refuzuar për muaj të tërë të autorizonte Ukrainën të godiste Rusinë me raketa me rreze të gjatë veprimi, nga frika e përshkallëzimit të konfliktit.

Vladimir Putin ka paralajmëruar kundër lejimit të përdorimit të armëve perëndimore për të goditur Rusinë, duke thënë se Moska do ta konsideronte këtë si “pjesëmarrje të drejtpërdrejtë” të vendeve të NATO-s në luftën në Ukrainë.

“Kjo do të ndryshonte thelbësisht vetë thelbin, natyrën e konfliktit”, tha Putin në shtator. “Kjo do të thotë se vendet e NATO-s, SHBA-të dhe shtetet evropiane, po luftojnë me Rusinë”.

Rusia ka vendosur më parë “vijat e kuqe”. Disa, duke përfshirë sigurimin e tankeve moderne të betejës dhe avionëve luftarakë për Ukrainën, janë kaluar që atëherë pa shkaktuar një luftë të drejtpërdrejtë midis Rusisë dhe NATO-s.

Kurt Volker, një ish-ambasador i SHBAve në NATO, tha: “Duke kufizuar gamën e përdorimit të armëve amerikane nga Ukraina, SHBA po vendoste në mënyrë të pajustifikueshme kufizime të njëanshme në vetëmbrojtje të Ukrainës”.

Ai shtoi se vendimi për të kufizuar përdorimin e ATACMS ishte “plotësisht arbitrar dhe i bërë nga frika e “provokimit” të Rusisë.

“Megjithatë, është gabim të bësh një ndryshim publik, pasi i jep Rusisë njoftim paraprak për sulmet e mundshme të Ukrainës”.

BBC